Beenmergoedeem (BMO) in de hiel

Wat is beenmergoedeem in uw hielbeen?

Heeft u ooit last gehad van aanhoudende hielpijn en u afgevraagd wat de oorzaak zou kunnen zijn? Beenmergoedeem in het hielbeen, een vaak over het hoofd geziene aandoening, kan de boosdoener zijn.

Beenmergoedeem in uw hielbeen (os calcaneus) betekent dat er een ophoping van vocht in het beenmerg van uw hiel zit.

Beenmergoedeem in uw hielbeen (os calcaneus) kan behoorlijk pijnlijk zijn en is vaak een teken dat er iets aan de hand is met uw hielbot. Beenmergoedeem in uw hielbeen is een teken dat er iets mis is, meestal door overbelasting of een onderliggende aandoening. Het is belangrijk om de oorzaak te achterhalen en een passende behandeling te krijgen om de pijn te verlichten en verdere schade te voorkomen.

23% van de patiënten met hielpijn waarvoor een MRI is gemaakt blijken ook BMO te hebben

Uit een onderzoek op een voet- en enkelpoli blijkt dat van de 1950 onderzochte MRI-scans, 451 gevallen (23%) beenmergoedeem vertoonden. De gemiddelde leeftijd van de patiënten was 51 jaar en de talus (het bot direct op het hielbeen in de enkel) was het vaakst betrokken.

Echo, MRI of Radiologie?

Bij het onderzoeken van hielpijn zijn er verschillende beeldvormingstechnieken die kunnen helpen bij het stellen van een diagnose. Maar welke techniek is het meest geschikt voor jouw situatie?

Echografie

Echografie is bijzonder effectief voor het identificeren van verdikkingen van de pezen bij het hielbeen zoals de fascia plantaris en de achillespees, vocht tussen de vezels van de pees, verstoringen van het vezelpatroon, interne scheurtjes en (gedeeltelijke) scheuren, verhoogde doorbloeding en verkalkingen bij de aanhechting van de pezen zijn makkelijk te zien. Daarnaast kan echografie ook hielsporen, erosies (gaatjes in het bot onder de aanhechting), vocht in de slijmbeurzen achter en onder de hiel en zwellingen van het zachte weefsel (zoals het vetkussen) detecteren.

MRI

MRI biedt gedetailleerde beelden van beenmergoedeem, met MRI kunt u in het bot kijken, met echografie kijk je tot op het bot.

Röntgenfoto's en CT-scans

Röntgenfoto's en CT-scans zijn nuttig voor de preoperatieve planning.

Oorzaken van beenmergoedeem in het hielbeen

Trauma en fysieke activiteit

Beenmergoedeem in het hielbeen kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. Een van de meest voorkomende oorzaken is trauma, waaronder herhaalde microtrauma's of stressblessures. Deze worden vaak gezien bij sporters of mensen met een hoge fysieke activiteit. Activiteiten zoals hardlopen, springen en langdurig staan kunnen leiden tot overbelasting van het hielbeen met beenmergoedeem.

Chronische aanhechtingsontsteking

In één op de drie gevallen leidt een chronische aanhechtingsontsteking, zoals bij enthesitis van de fascia plantaris onder het hielbeen en/of de aanhechting van de achillespees achter op het hielbeen, tot beenmergoedeem (BMO). Dit kan bijvoorbeeld voorkomen bij een bolronde verdikking van het peesmateriaal op het hielbeen die al 12 maanden bestaat.

Reumatische aandoeningen

Reumatische aandoeningen zoals reumatoïde artritis (RA), artritis psoriatica (AP) en jicht kunnen ook leiden tot beenmergoedeem in het hielbeen. Tot wel 35% van de gevallen van fasciitis plantaris vertonen beenmergoedeem in de calcaneus op MRI, wat wijst op een sterke associatie tussen de pathologie van de plantaire fascia en beenmergoedeem.

Overige factoren

Verschillende factoren kunnen bijdragen aan beenmergoedeem in het hielbeen. Een tekort aan vitamine D, osteoporose, microtrauma, zwangerschap (vooral in het derde trimester), levercirrose, diabetes, perifere vaatziekten, een verzwakt immuunsysteem en toxische stoffen zijn allemaal mogelijke oorzaken.

Specifieke syndromen en medicatie

Naast de algemene oorzaken zijn er specifieke syndromen en bijwerkingen van medicijnen die kunnen leiden tot beenmergoedeem in het hielbeen. Zo blijkt dat bij een conflict (irritatie) tussen de boven-achterkant van het hielbeen en de achillespees, de achillespees beschadigd kan raken, wat meestal samengaat met bursitis tussen de pees en het bot. Voordat een patiënt met zo’n geïrriteerde achillespees op de poli wordt gezien, is de aandoening vaak al chronisch en zien we vaak (35%) samengaand beenmergoedeem (BMO).

In zeldzame gevallen kunnen medicijnen zoals Everolimus, een mTOR-eiwitremmer, beenmergoedeem en pijn veroorzaken, die verdwijnen na het stoppen van de medicatie.

Symptomen en diagnose

Patiënten met beenmergoedeem in het hielbeen presenteren zich meestal met acute of chronische hielpijn, soms vergezeld van zwelling en roodheid (achter op de hiel).

Hoe herkent de hielpijnexpert beenmergoedeem?

MRI is de gouden standaard voor het detecteren van beenmergoedeem maar met echografie kunnen de factoren die leiden tot beenmergoedeem ontdekt worden. In een echografisch onderzoek kunnen de karakteristieke kenmerken van gebieden die wijzen op het ontstaan van beenmergoedeem gevonden worden.

Samengestelde hielpijn (complex hielpijn syndroom)

Vaak is het een samenspel van meerdere factoren die de pijn veroorzaken. We spreken dan van samengestelde hielpijn, ook wel bekend als complex hielpijn syndroom. Dit syndroom wordt vaak veroorzaakt door een combinatie van aandoeningen: bijvoorbeeld plantaire fasciitis, calcaneaal beenmergoedeem (BMO) en een zenuwneuropathie. Deze drie tezamen vormen wat artsen de "Hielpijn triade" noemen.

Deze aandoeningen benadrukken hoe veelzijdig en complex chronische hielpijn kan zijn. Het is niet zomaar een kwestie van een simpele ontsteking of een klein letsel. Nee, het vereist een grondige klinische evaluatie en beeldvorming om precies te begrijpen wat er aan de hand is en hoe de hielpijnklachten het beste behandeld kunnen worden.

Behandelingsopties

De behandeling van beenmergoedeem in het hielbeen hangt af van de onderliggende oorzaak en de samengaande bevindingen. Het herkennen van de oorzaken is essentieel voor een effectieve behandeling en pijnverlichting. Behandelingsopties kunnen steunzooltherapie, rust, fysiotherapie, medicatie en in sommige gevallen chirurgie omvatten. Bij trauma en overbelasting kan rust en fysiotherapie helpen om de symptomen te verlichten en het herstel te bevorderen. Voor degeneratieve en metabole aandoeningen kunnen medicatie en specifieke oefenprogramma’s nuttig zijn.

Maak een afspraak

Beenmergoedeem in het hielbeen is meestal het gevolg van trauma, overbelasting of degeneratieve aandoeningen zoals fasciitis plantaris, maar kan ook geassocieerd worden met specifieke syndromen of zelden, medicatiebijwerkingen. MRI is de manier waarmee BMO kan worden gezien, maar de veel meer toegankelijke echografie is essentieel voor de diagnose en het herkennen van de onderliggende oorzaak is de sleutel tot effectieve behandeling en pijnverlichting.

Heeft u last van hielpijn of een vermoeden van beenmergoedeem in het hielbeen? Onze hielpijnexperts kunnen u verder helpen. Maak dan een afspraak bij één van onze locaties. Klik op de onderstaande knop!

Maak een afspraak