Hielpijn veroorzaakt door een cyste
Andere oorzaken dan een ontstoken peesplaat
De oorzaak van hielpijn is in de meeste gevallen de peesplaat onder de voet (fascia plantaris), maar in sommige gevallen zijn er andere oorzaken. Zo kan een cyste in de binnenzijde van de enkel ook een pijnlijke hiel veroorzaken. Ik probeer in dit artikel de ‘wat’, ‘waarom’ en ‘hoe’ vragen te beantwoorden.
Wat is een cyste?
De simpele definitie van een cyste is ‘een holte gevuld met vocht’. De wand van een cyste is semipermeabel en laat vooral water passeren en de meeste opgeloste vaste stoffen niet. Het vocht betreft een heldere en stroopachtige vloeistof. Daarnaast is de wand relatief stevig en kenmerkt zich door een vast-elastische eigenschap onder druk.
Afhankelijk van de locatie (diep of oppervlakkig) en de omvang (groot of klein) is de cyste wel of niet zicht- en voelbaar als bult(je). De meest voorkomende locaties zijn pols, hand, knie, enkel en voet. Op de bovenzijde (rug) van de hand en voet zijn cystes regelmatig zicht- en voelbaar.
Waarom ontstaat een cyste? En waarom hielpijn?
Een cyste kan geleidelijk of acuut ontstaan. Er is een mogelijke relatie met (micro)trauma’s van gewrichten en pezen. In deze gewrichten en rondom deze pezen, in de peeskoker, bevindt zich een vloeistof (synovia). Bij beschadigingen door ongelukken of overbelasting kan een overmatige hoeveelheid synovia geproduceerd worden en eventueel lekkage ontstaan. Dit kan het begin zijn van een cyste.
Is er een relatie met het gewricht, dan wordt het een arthrosynoviale cyste genoemd. Is er een relatie met een pees, dan is het een tenosynoviale cyste. Daarnaast bestaan er ook andere cysten, bijvoorbeeld een botcyste of een niercyste. Soms verdwijnt de cyste vanzelf, maar soms groeit deze tot meerdere centimeters in doorsnede.
Meestal veroorzaakt een cyste geen pijn, behalve als de cyste te groot wordt en/of omliggende structuren als zenuwen en bloedvaten bekneld raken. Dit kan het geval zijn in de binnenzijde (mediale) enkel. Daar bevindt zich een zenuw en een aantal pezen plus bloedvaten in een tunnel. Op het moment dat de cyste druk uitoefent op deze zenuw (nervus tibialis) kan er pijn ontstaan aan de binnenzijde of onderzijde van de hiel en/of voet. De locatie van de pijn is afhankelijk van de zenuwtak die geïrriteerd wordt door de cyste.
Hoe kan een cyste behandeld worden?
In eerste instantie zal er gekozen worden voor een conservatieve behandeling. Indien er sprake kan zijn van herhaaldelijke microtrauma’s door overbelasting, dan is het verstandig om de belasting te reduceren. Hierbij kan ook gekozen worden om hulpmiddelen toe te passen, om de impact op desbetreffende structuren te reduceren. Voorbeelden zijn; therapiezolen, schoenen met specifieke eigenschappen, tapen of een brace.
Verder kan er gekozen worden voor ‘aspireren’, dit is het aanprikken en leegzuigen van de cyste met een naald. Echter moet wel vermeld worden dat de cyste regelmatig terugkeert (recidief). Indien er sprake is van recidiverende klachten kan een operatie worden overwogen om de cyste te verwijderen, echter zijn er altijd risico’s verbonden aan een operatie, hierover kan een specialist eventueel meer informatie verstrekken.
Maak een afspraak
Heeft u last van hielpijn? Maak dan een afspraak bij één van de hielpijnexperts van het Hielpijncentrum. Klik op de onderstaande knop!
